Khách thể là cụm từ chúng ta thường bắt gặp khi nghiên cứu về Bộ luật hình sự. Theo định nghĩa trong từ điển tiếng Việt. Khách thể có nghĩa là thế giới bên ngoài, độc lập với ý thức của con người. Về mặt là đối tượng nhận thức của con người, với tư cách là chủ thể. Nó còn là đối tượng chịu sự chi phối của hành động. Trong quan hệ đối lập với đối tượng gây ra hành động, với tư cách là chủ thể. Vậy cụ thể trong pháp luật hình sự khách thể là gì và được quy định như thế nào?
Hãy cùng công ty thám tử và Luật Tâm Việt tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mục Lục Bài Viết
Khách thể là gì?
Khái niệm khách thể thường được dùng trong pháp luật hình sự còn có tên gọi đầy đủ là khách thể của tội phạm. Đây là những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ và bị các hành vi phạm tội xâm hại đến. Theo hệ thống pháp luật hình sự Việt Nam những quan hệ đó là:
- Quan hệ về độc lập
- Chủ quyền
- Thống nhất
- Toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc
- Chế độ chính trị
- Nền văn hoá
- Quốc phòng
- An ninh
- Trật tự
- An toàn xã hội
- Quyền lợi ích hợp pháp của tổ chức
- Quyền con người các quyền
- Lợi ích hợp pháp khác của công dân. . .
- Những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa.
Việc quy định những quan hệ xã hội nào được luật hình sự bảo vệ là khách thể của tội phạm. Phụ thuộc vào ý chí và lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội. Nhưng thường thì nó là các quan hệ xã hội quan trọng trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, không phải mọi hành vi gây thiệt hại đến các quan hệ đó đều là hành vi phạm tội. Nội dung của hành vi gây thiệt hại phải đến mức “nguy hiểm đáng kể” mới bị coi là tội phạm
Ý nghĩa của việc xác định khách thể tội phạm là gì?
Theo bộ luật hình sự sửa đổi năm 2015. Khách thể của tội phạm chính là đối tượng bảo vệ của luật hình sự được quy định. Ở Khoản 1 Điều 8 của bộ luật này với ý nghĩa:
- Là căn cứ để định tội
- Là căn cứ quan trọng để phân biệt tội phạm với các vi phạm pháp luật khác
- Là căn cứ quan trọng để xác định tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của tội phạm
- Thông qua khách thể của tội phạm có thể thấy được bản chất giai cấp của luật hình sự Việt Nam.
Phân loại các loại khách thể của tội phạm
Dựa vào nền tảng triết học Mác – Lê Nin có thể chia khách thể của tội phạm thành 3 nhóm sau:
Khách thể chung của tội phạm
Khách thể chung của tội phạm được quy định quy định ở Khoản 1, Điều 8 BLHS. Là tổng hợp các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ khỏi sự xâm hại của tội phạm. Nhìn vào khách thể chung chúng ta thấy được phạm vi các quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ. Cũng như thấy được chính sách hình sự của Nhà nước ta trong mỗi một giai đoạn cách mạng.
Khách thể loại của tội phạm
Khách thể loại của tội phạm là một nhóm quan hệ xã hội có cùng tính chất. Được một nhóm các quy phạm pháp luật hình sự bảo vệ khỏi sự xâm phạm của một nhóm tội phạm cùng tính chất. Về mặt lập pháp, khách thể loại của tội phạm là cơ sở để. Bộ luật hình sự xây dựng các chương trong phần các tội phạm. Từ đó giúp hệ thống hoá các quy phạm pháp luật phần các tội phạm cụ thể trong BLHS thành từng chương.
Khách thể trực tiếp của tội phạm
Khách thể trực tiếp của tội phạm là một loại tội phạm cụ thể xâm hại tới một hoặc nhiều quan hệ xã hội. Trong trường hợp tội phạm chỉ xâm hại tới một quan hệ xã hội thì đó chính là khách thể trực tiếp của tội phạm. Nếu tội phạm xâm hại tới nhiều quan hệ xã hội thì tội phạm đó chỉ có một khách thể trực tiếp.
Tội phạm có nhiều khách thể trực tiếp nếu bản chất nguy hiểm cho xã hội của tội phạm chỉ thể hiện đầy đủ trong tổng thể các quan hệ xã hội bị xâm hại. Tuy nhiên cho dùi trong trường hợp nào thì các quan hệ này cũng thể hiện đầy đủ bản chất nguy hiểm cho xã hội của tội phạm.
Khách thể được Luật Hình sự bảo vệ như thế nào?
Khách thể là một trong 4 yếu tố cấu thành của vi phạm pháp luật gồm có: chủ thể, khách thể, mặt chủ quan và mặt khách quan. Bất kỳ hành vi phạm tội nào cũng xâm phạm vào một hoặc nhiều khách thể đều được Luật Hình sự bảo vệ. Hơn nữa, trường hợp hành vi không xâm phạm vào khách thể hoặc đã xâm phạm nhưng tính chất và mức độ nguy hiểm không đáng kể thì không coi là tội phạm.
Có thể nói khách thể được Luật Hình sự bảo vệ là toàn bộ các quan hệ xã hội được quy phạm pháp luật Hình sự bảo vệ, đó là cái chung. Riêng đối với khách thể của tội phạm là quan hệ xã hội cụ thể trong số các quan hệ xã hội thuộc khách thể được Luật Hình sự bảo vệ bị xâm phạm hoặc bị đe dọa xâm phạm đều là cái cụ thể.
Như vậy hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm đến quan hệ xã hội cụ thể,chắc chắn đã xâm phạm đến một trong số các quan hệ xã hội được Luật hình sự bảo vệ.
LỜI KẾT
Bài viết đã chia sẻ những thông tin cụ thể về khách thể là gì, những quy định hiện nay của pháp luật về khách thể của tội phạm. Nếu vẫn còn những băn khoăn về vấn đề này, các bạn có thể gọi điện đến văn phòng của chúng tôi theo số hotline để có được những giải đáp cụ thể hơn. Chúc các bạn một ngày nhiều niềm vui và may mắn.
Hãy theo dõi chúng tôi để có thêm những thông tin pháp luật hữu ích. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và giải đáp những thắc mắc của bạn Bạn có thể kết nối nhanh với Văn Phòng Thám tử Tâm Việt